بررسی کارت گرافیک GV-N75TOC-2GI گیگابایت
تراشه گرافیکی GTX 750Ti ساخت انویدیا در ساختار خود از معماری نوین مکسول بهره می برد که در میان کارت های گرافیک خانواده‌ی GTX 700 که معماری کپلر دارند، یک استثناء به حساب می آیند. GTX 750Ti به عنوان تراشه ای در رده میانی سری 700 انویدیا محسوب شده که دارای کارایی به نسبت بالایی نیز می باشد. شرکت گیگابایت که یک نام بزرگ در زمینه تولید انواع و اقسام کارت های گرافیک به شمار می رود، همکاری خوبی با شرکت انویدیا داشته و توانسته با استفاده از تراشه های ساخت این شرکت کارت های گرافیک محبوبی را تولید و روانه بازار کند. کارت گرافیک اورکلاک شده GV-N75TOC-2GI ساخت گیگابایت در تاریخ 18 فوریه 2014 تولید شده و از معماری 28 نانومتری توسعه یافته و جدید مکسول برخوردار می باشد. این کارت گرافیک 2 گیگابایتی با رابط حافظه 128 بیتی خود دارای 640 پردازنده جریانی کوادا با فرکانس 1033 مگاهرتز می باشد که در حالت بوست این فرکانس به 1111 مگاهرتز هم می رسد که نسبت به مدل مرجع خود که در حالت بوست 1085 مگاهرتز است، توسط گیگابایت اورکلاک شده است. GTX 750Ti به نسل سوم PCI Epxress 3.0 و حافظه GDDR5 مجهز شده و پهنای باندی حداکثر تا 86.4 گیگابایت بر ثانیه را برای حافظه می توانند در اختیار سیستم قرار دهد. طول این مدل از کارت گرافیک اورکلاک گیگابایت 204 میلی متر می باشد که از مدل مرجع خود 40 میلی متر کوچکتر است. توان مصرفی آن تنها 60 وات و حداقل منبع تغذیه مورد نیاز آن هم 400 وات می باشد. این کارت گرافیک بصورت معمول از خروجی های تصویر DVI (دیجیتال) و HDMI برخوردار است که رابط HDMI توانایی پخش تصاویر 4K با رزلوشن خیره کننده 4096x2160 را نیز دارد.تکنولوژی های پردازشی جدید مانند Nvidia PhysX جهت واقعی سازی تصویر و حرکات، قدرت نمایش بازی ها و فیلم های 3 بعدی، خنک کننده انحصاری WindForce 2X، استاندارد Ultra Durable 2، تکنولوژی NVIDIA GPU Boost 2.0 برای افزایش خودکار فرکانس پردازنده های CUDA و ... از قابلیت های این کارت گرافیک می باشد.برای بررسی بیشتر این محصول در پارس می با ما باشید.
فناورری های گیگابایت برای افزایش کارایی و پایداری بیشتر
گیگابایت با اورکلاک کردن این کارت گرافیکی کارایی آن را به طور قابل ملاحضه ای افزایش داده است.در نتیجه این اقدام برای خنک کردن حافظه و پردازنده گرافیک نیاز به سیستم خنک کننده قدرتمندی است.طراحان و مهندسان گیگابایت همواره نگاه ویژه ای به سیستم های خنک کننده داشته اند و این کارت را به نسل جدید سیستم خنک‌کننده WINDFORCE که توان خنک‌کنندگی برابر با 450 وات دارد،مجهز نموده اند.
تغییرات مناسبی که گیگابایت در طراحی فن آوری اجزای سیستم خنک‌کننده بوجود آورده است، باعث شده که به گفته خود این شرکت، کارایی آن 35% بیشتر از خنک کننده های معمول است.در این فن آوری از سه فن کاملاً بی صدا استفاده شده است که سرتاسر کارت را پوشانده اند. در زیر این سه عدد فن هیت سینک حجیمی قرار گرفته است که سطح پردازنده و حافظه را پوشش می دهد. در میان پره های این هیت سینک قطعه های مثلثی شکلی قرار گرفته اند که با خارج کردن مقداری از جریان هوا در میانه راه، به بهبود خنک کنندگی کمک شایانی می کنند.
خانواده WINDFORCE گیگابایت شامل کارت های گرافیکی قدرتمندی می شود که در آن ها پردازنده های گرافیکی پس از گذراندن مراحل تست گیری سخت گیرانه دست چین می شوند تا بدین ترتیب تنها برترین پردازنده های گرافیکی در کارت های گرافیکی این خانواده استفاده می گردند. با توجه به اورکلاک شدن پردازنده های گرافیکی کارت های سری WINDFORCE، این محصولات طبیعتا کارایی بسیار بالاتری دارند.مهندسان شرکت گیگابایت در این کارت گرافیک از طراحی 8+2 فاز در مدار تنظیم ولتاژ استفاده کرده اند. این بدین معنی است که برای برق رسانی به پردازنده گرافیکی سیستم شما 10 فاز جداگانه در نظر گرفته شده است که در هنگام فعالیت یکی از آن ها، دیگر فاز ها به استراحت می پردازند. در واقع آن ها به تناوب عمل می کنند تا خطر از کار افتادن آن ها و اختلال در برق رسانی کاهش یابد. با این فناوری کارت گرافیک شما عمر طولانی تری خواهند داشت. البته لازم به ذکر است که پایداری مدار تنظیم ولتاژ توسط قطعات بکار رفته در آن مانند خازن های تمام جامد، چوک هایی با هسته ای از جنس فریت و MOSFET ها تضمین شده است. هر چند که عمر دیگر قطعات مادربرد با استفاده از ویژگی انحصاری Ultra Durable 3 شرکت گیگابایت به گونه ای دیگر تنظیم شده است. ادر مادربرد های مجهز به این فن آوری از دو لایه مس خالص در برد مدار چاپی آن ها استفاده شده است که باعث پراکندگی سریع تر گرما می شود. به علاوه اینکه مقاومت برد کاهش یافته تا انرژی کمتری هدر رود و در نهایت اختلالات الکترومغناطیسی به پایین ترین مقدار خود برسد. سینک های خنک کننده مخصوص شرکت گیگابایت محدوده پردازنده و چوک های مدار تنظیم ولتاژ را نیز پوشش داده اند.
چوك های با هسته فریت از تركیبی از اكسید آهن و دیگر عناصر فلزی استفاده می كنند و به همین دلیل قادر هستند تا انرژی الكتریكی را در فركانس های بالا برای مدت طولانی تری نسبت به چوك های با هسته آهنی ذخیره كنند.
MOSFET های با RDS پایین به گونه ای طراحی شده اند تا با ایجاد مقاومت الكتریكی كمتر در هنگام سوییچ كردن، سریع تر جریان الكتریكی را ذخیره كرده و یا آن را تخلیه كنند.
خازن های حالت جامد از پلیمرهای آلی در ساختمان خود استفاده می كنند، در حالی كه خازن های الكترولیت از مواد الكترولیت مایع معمولی استفاده می كنند.
رصد لحظه ای سخت افزار با OC GURU ll
بواسطه رابط کاربری جدید OC GURU ll رصد و تنظیم مهمترین قسمت های کارت گرافیک میسر شده است. شما می توانید کلاک پردازنده، کلاک حافظه، وضعیت فن، ولتاژ پردازنده گرافیکی، ولتاژ حافظه و همچنین پشتیبانی آنلاین و بروز رسانی مستقیم درایور و بایوس را در این نرم افزار داشته باشند
طراحی و فناوری های کارت گرافیک انویدیا
این شرکت آمریکایی پیشگام در امر تکنولوژی‌های کارت‌های ویدئویی، گرافیکی در دنیاست. هر یک از این کارت های گرافیکی این شرکت می تواند قدرت گرافیکی سیستم شما شما را متحول نماید. برجسته ترین محصول تولید شده توسط Nvidia که از سال 1999 تاکنون محبویت فراوانی کسب کرده سری (GeForce) می باشد که برای بازی طراحی شده اند. اِن ویدیا کارت‌های گرافیک را به بازار خرده فروشی نمی‌فروشد و تنها تمرکزش را بر روی پیشرفت و ساخت تراشه‌های گرافیک نهاده است.در عوض شرکای تجاری این شرکت شامل برندهایی همچون ایسوس، گیگابایت، ام اس ای، کالرفول، ECS، گلکسی، EVGA، Gainward، Innovision 3D، جت وی، لیدتک، پنی، پالیت ، زوتاک و ... محصولات داغ این شرکت را به بازار عرضه می کنند.شرکت انویدیا تصمیم گرفته در سال 2014 معماری مکسول را جایگزین جی پی یو های سال 2012 با معماری کپلر نماید.تمام کارت های این سری مبتنی بر PCI-E 3.0 خواهند بود و بر پایه معماری 20 نانومتری ساخته می شوند.مکسول معماری جدید تراشه‌های گرافیکی انویدیاست که در آن با تغییرات انجام شده کارایی این کارت ها افزایش یافته است.
یکی از معیارهای اندازه گیری قدرت و کارایی کارت های گرافیکی استفاده از نرم افزارهایی هست که به آنالیز و تست های تراشه های گرافیکی می پردازند.معروفترین آزمون که اعتبار بسیاری در بین علاقه مندان به کارت گرافیک دارد به نام 3D Mark شناخته می شود. کسب امتیازات بیشتر می تواند معیاری از کارایی بهتر تراشه گرافیکی و مقایسه آن با سایر مدل ها باشد. در نموداری که از سوی شرکت انویدا با استفاده از یک پردازنده Core i7، مادربرد X79 ، حافظه رم 8 گیگابایتی و فعال بودن قابلیت PhysX منتشر شده، امتیازات و نتایج کارت های گرافیک رده میانی به بالا از سری جیفورس 400، سری 500، سری 600 و نسل 700 را می توان مشاهد نمود. به عنوان مثال یک کارت گرافیک جیفورس 750Ti بیش از دو برابر امتیاز و کارایی بهتری نسبت به جیفورس 650 دارد.
آنچه که به عنوان DirectX روی سیستم خود نصب می‌کنید، در واقع مجموعه‌ای از رابط‌های برنامه‌نویسی برای انجام دستورالعمل‌های مرتبط با عملیات‌های مالتی‌مدیا و به خصوص برنامه‌نویسی بازی‌ها و گرافیک است. حتما تا به حال متوجه شده‌اید که بسیاری از سازندگان بازیهای رایانه‌ای، در موتور بازیهای خود از آخرین نسخه محیط برنامه نویسی DirectX استفاده می کنند.شرکت میکروسافت در نسخه 11.2 قابلیت‌های Multi thread برای رندر همزمان بسته‌های پردازشی مختلف و DirecCompute 11 برای استفاده مستقیم از توان پردازنده گرافیکی در انجام محاسبات موازی و استریم را بهینه تر کرده است، تا به تسریع و بهبود محاسبات گرافیکی و پردازشی در کارت گرافیک انجامد. Hardware Tesselation قابلیت مهمی است که به پردازنده گرافیکی این امکان را می‌دهد که پردازش بافت‌های سطوح، با دقت و کیفیت بسیار بالایی صورت پذیرذ تا موجب بهبود قابل توجه واقع‌‌گرایی و نمایش جزئیات در تصاویر رندر شده گردد.
فناوری 3D Vision
انویدا با مجهز کردن کارت گرافیک جیفورس به تکنولوژی 3D Vision به استقبال دنیای شگفت انگیز سه بعدی ها رفته است. از این به بعد شما می توانید علاوه بر بازی ها رایانه ای، فیلم ها و عکس های دیجیتال خود را نیز در کامپیوتر شخصیتان به صورت سه بعدی تماشا نماید. البته باید اضافه کرد که برای ورود به این دنیا، علاوه بر داشتن نمایشگر سه بعدی نیاز به کیت معروف این شرکت معروف به 3D Vision Kit دارید. این بسته شامل مجموعه ای از یک عینک سه بعدی شیشه ای از نوع اکتیو شاتر، یک فرستنده بی سیم و کابل های مورد نیاز می باشد.
فناوری 3D Vision Surround
3D Vision Surround انویدیا نیز پشتیبانی می کند. در این حالت شما قادر خواهید بود تا تصویر خود را بر روی 4 صفحه نمایش گسترش دهید و با وضوح فوق العاده به تماشای فیلم و یا انجام بازی مورد علاقه خود بپردازید. این فناوری در هر دو حالت دو بعدی و سه بعدی قابل پیاده سازی خواهد بود. اما فراموش نکنید که برای بهره مندی از این فناوری ممکن است نیاز به دو یا چند کارت گرافیک جیفورس با پیکربندی SLI داشته باشید و برای نمایش سه بعدی هم علاوه بر نمایشگر سازگار با این فناوری 3D Vision، به کیت مخصوص شرکت انویدیا (3D Vision Kit) احتیاج می باشد.
برخی از نرم افزار و بازی های رایانه ای برای اجرا شدن روان و سریع نیاز به پردازش های محاسباتی سنگین دارند. فناوری انحصاری cuda شرکت nvida برای اولین بار در دنیا به برنامه نویسان و توسعه دهندگان این گونه نرم افزار ها اجازه می دهد تا از توان پردازشی کارت گرافیک های انویدا که در حقیقت همان هسته های پردازشی کودا هستند به صورت موازی در کنار پردازنده مرکزی استفاده نمایند. در حال حاضر هزاران نفر از برنامه نویسان برای سرعت بخشیدن به برنامه های خود از توان پردازشی کوادا استفاده می نمایند. شاید فکر کنید که این فناوری بیشتر در زمینه بازی و نرم افزار های کاربردی صدا و تصویر گرفته می شود ولی در حقیقت فناوری کوادا تاکنون در برنامه های اکتشاف نفت و گاز، طراحی محصول، تصویربرداری پزشکی و پژوهش های علمی توانسته جایگاه ویژه ای را به دست آورد.
معماری کپلر
انویدیا در ساخت این کارت گرافیک از معماری Kepler استفاده کرده است. معماری ساخت 28 نانو متری کپلر علاوه بر کاهش میزان مصرف انرژی تا بیش از 50 درصد، کارایی بهتری از پردازنده گرافیکی را به نمایش می گذارد. کپلر در اصل گونه توسعه یافته Fermi با افزایش کلاک هسته های کودا می باشد. در این معماری ساختار پردازشی و استفاده از حافظه تغییر کرده و با اضافه شدن 512 کیلوبایت حافظه کش، فضا و سرعت بیشتری برای هسته های پردازشی CUDA فراهم شده است. در معماری قدیمی تر (Fermi) از متد MSAA بعنوان شیوه پردازش و رندرینگِ لبه ها، انحنای اجسام و کاراکتر ها (Anti-aliasing) استفاده می شد، اما در معماری Kepler رندرینگ لبه های تصویر با استفاده از FXAA صورت می گیرد و بجای رندرینگ کل صفحه، لبه ها و انحنا ها شناسایی شده و بنابراین با پردازش هدفمند، علاوه بر کیفیت بهتر، افت نرخ فریم نیز کمتر و بلکه صفر خواهد بود. البته در این معماری از شیوه دیگری بنام TXAA نیز استفاده می شود. TXAA حتی از FXAA نیز قدرتمند تر بوده و با دار بودن دو سطح TXAA 1 و TXAA 2، کیفیتی به مراتب بهتر از معماری قبلی یعنی Fermi ارائه خواهد داد. بصورت کلی در معماری کپلر نیاز به پردازش کمتری می باشد و استفاده از یک کارت گرافیک از این نوع می تواند کارایی چند کارت گرافیک را به همراه داشته باشد.
هماهنگی بهتر تراشه گرافیک با نمایشگر با V-Sync
فناوری جدید دیگری که به ورتیکال سینک (V-Sync) مشهور است نیز برای اولین بار در کارت های گرافیک سری ششم انویدیا حضور دارد.این فناوری وظیفه همگام‌سازی سرعت به‌روزرسانی تصویر( Refresh Rate ) در کارت گرافیک و مانیتور را بر عهده دارد تا تصاویر به روانی هر چه تمام تر اجرا شوند. تکنولوژی V-Sync زمانی استفاده می‌شود که سرعت رفرش یا به‌روزرسانی تصویر در مانیتور پایین‌تر از سرعت معادل آن در کارت گرافیک می باشد. این فناوری تنها در نرخ فریم بالای 60 فریم در ثانیه به طور خودکار فعال می شود تا علاوه بر روان تر اجرا شدن تصاویر و هماهنگی آن با نمایشگر، همواره تصویر یک دست و یک پارچه ای ارائه دهد.
موتور اختصاصی پردازش فیزیک
هدف از تکنولوژی PhysX ایجاد یک سطح بالاتر برای بازی هاست تا شما از یک بازی با گرافیک فوق العاده نهایت لذت را ببرید. PhysX تکنولوژی انحصاری شرکت Nvidia می باشد که بر اساس هسته های پردازشی این شرکت موسوم به CUDA پایه گذاری شده است. ساخت حرکات فیزیکی در بازی ها اصلا کار ساده ای نیست. این امر در یک فضای بسیار پیچیده انجام می شود که بر اساس الگوریتم های فیزیکی ساخته شده است که پیاده سازی آن به محاسبات ریاضی و منطقی بسیار پیچیده ای نیاز دارد. حاصل این محاسبات به دست آوردن یک محیط واقع گرایانه در بازی هاست. از انفجارات و گرد و غبارها گرفته تا شبیه سازی حرکت لباس، چهره و حتی اشک های روی صورت کاراکتر بازی توسط این فناوری ، بیشترین نزدیکی به واقعیت را دارند. نرم افزار PhysX توسط بیش از 150 گیمر حرفه ای بررسی شده، توسط 10000 کاربر ثبت شده مورد استفاده قرار گرفته و توسط کنسول های مختلف بازی پشتیبانی شده است.
تصاویر 4K با کارت گرافیک های جیفورس
بسیاری از شما با نمایشگر های HD و Full HD آشنایی کافی دارید و از کیفیت و وضوح تصویر آن ها اگاهید.اما با توجه به پیشرفت های فناوری اخیرا نیز نام های Ultra HD یا نام جدید 4K بسیار به گوش شما خورده است.نمایشگرهایی که تحت عنوان اولترا اچ دی و 4K معرفی می شود، رزولوشنی معادل 4096x2160 پیکسل دارد، به زبان ساده تر تعداد پیکسل هایی چهار برابر یک نمایشگر فول اچ دی! این بدان معنا ست که در مانیتور خود، تعداد بیشتری از ستارگان را در آسمان تاریک شب خواهید دید، دشمنان های بیشتری را در یک میدان نبرد شناسایی می کنید و حتی تار و پود لباس ها شخصیت اصلی داستان محبوبتان را هم می توانید ببینید، یعنی چیزی فراتر از آنچه در دنیای واقعی با آن روبرو هستید.شرکت انویدیا به عنوان یک شرکت پیشرو در این راه گام نهاده و کارت های جدید با ارائه ۶۰ فریم در ثانیه تصاویر 4K را نمایش می دهند تا طرفداران کیفیت های فوق العاده بالا را خوشحال نماید.
فناوری پردازش ویدویی PureVideo HD
کارت گرافیک NVIDIA GeForce سری 8 و بالاتر مجهز به فناوری Pure Video HD می باشند، این فناوری یک تقویت کننده قدرتمند سخت افزاری می باشد که به پردازش هرچه سریعتر فایل‌های ویدویی با کیفیت HD DVD و Blu-ray کمک می کند و باعث می شود تصاویر با وضوح و کیفیت بالاتری پخش شوند. با به عهده گرفتن پخش فایل های ویدویی توسط کارت گرافیک، بار کاری کمتری بر روی پردازنده مرکزی قرار می گیرد و در مصرف انرژی صرفه جویی می گردد.
فناوری GPU Boost یکی از ویژگی‌هایی کارت گرافیک های شرکت انویدیا برای مدیریت فرکانس می باشد. این فناوری به طور هوشمندانه ای طراحی شده تا علاوه بر مدیریت توان مصرفی، زمانی که شما نیاز به پردازش بیشتر دارید نیز به یاری کارت گرافیک شما شتافته و سرعت پردازش را بهبود بخشد. تکنولوژِی GPU Boost 2.0 با در نظر گرفتن محدودیت های حرارتی و شرایط مختلف قادر به تنظیم خودکار سرعت پردازنده گرافیکی بر اساس بار پردازشی روی آن می باشد. این فناوری در برنامه‌ها و بازی های مختلف، نهایت کارایی را در اختیار کاربر قرار می دهد. بدین ترتیب GPU Boost به علاقه مندان به بازی های رایانه ای که تمایلی هم به درگیر شدن به پیچیدگی های اورکلاکینگ ندارند، فرصت تازه‌ای داده تا به صورت بهینه‌تری از پتانسیل کارت گرافیک خود بهره ببرند.
G-Sync Refresh Rate یا نرخ بازسازی تصاویر، که به عمل نمایش و یا درج تصویر بر روی صفحه نمایش اطلاق می شود، معمولا در مانیتورها و یا نمایشگرهای مختلف معادل 60 هرتز می باشد. به همین دلیل تولید کننده های کارت گرافیک می بایست تدابیری بندیشند تا نرخ باز سازی کارت گرافیک با نمایشگر یکسان شده و تصویری هماهنگ و بدون لرزش به نمایش در آید.
اما کارت های گرافیکی تصاویر را با سرعتی یکنواخت رندر نمی کنند و بعضا ممکن است دو صحنه متوالی با سرعت متفاوت تولید (Render) شود. این مورد که بعنوان مشکل و یا سدی در همگام سازی تصاویر تولید شده با صفحه نمایش در نظر گرفته می شود، تا بحال با 2 روش مختلف قابل حل بود. روش اول که VSync Off Mode نامیده می شود، Refresh Rate مانیتور نادیده گرفته می شود و چرخه نمایش تصاویر بصورت ناقص به اجرا در خواهد آمد در نتیجه مشاهده خطی موسوم به Tear Line بیننده را آزار می دهد اما در عوض تصویر روان خواهد بود و افت فریم نخواهیم داشت. روش دیگر که VSync On Mode نامیده می شود، GPU عمل درج تصاویر بر روی صفحه نمایش را به تاخیر می اندازد تا صفحه نمایش یک تصویر را نشان داده و نوبت به تصویر بعدی برسد. در این حالت لرزش و یا نقصانی در تصویر نیست اما در عوض کاربر ویدئو را با تاخیر و اصلاحا غیر روان خواهد دید. به این ترتیب در مورد اول ممکن است مشکل بینایی و در مورد دوم سردرد بوجود آید.
G-Sync تکنولوژی جدید و مبتکرانه شرکت انویدیا برای اجرا و نمایش تصاویر است که به منظور بکارگیری در مانیتور ها طراحی شده است. وجود این فناوری در مانیتور باعث شده تا کاربر بهترین، سریعترین و روان ترین تجربه اجرای بازی های ویدئویی را داشته باشد و به این ترتیب ضمن برخورداری از یک تجربه بصری خیره کننده، با قابلیت رقابتی انویدیا نیز آشنا شود. این عملکرد و کارآیی از همگام سازی نرخ بازسازی تصویر با موتور پردازش گرافیکی (GPU) حاصل می شود (بر خلاف مانیتورهای معمولی که کارت گرافیک با مانیتور همگام می شد) و علاوه بر از بین بردن لرزش و تاخیر تصویر، نمایشی روان و بدون لگ (Lag) را ارائه خواهد داد.
کارآیی کارت گرافیک GTX 750 انویدیا در بازی ها (بر اساس اطلاعات شرکت انویدیا)
در نمودار زیر نحوه عملکرد کارت گرافیک GTX 750Ti در بازیهای ویدئویی مختلف، که عمدتا بازیهای جدید و با گرافیک قوی هستند، با کارت گرافیک جیفورس GTX 550Ti مورد مقایسه قرار گرفته است. این نمودار مشخص می کند که GTX 750Ti تمام بازی های مشخص شده را روان اجرا می کند. لازم به ذکر است که هر دو کارت گرافیک مورد نظر در این تست از دایرکت ایکس 11 پشتیبانی می کنند.
باید توجه داشت که اطلاعات ذکر شده در این نمودار مختص GTX 750Ti می باشد و بالطبع نسخه اورکلاک شده این کارت، قدرت بیشتری در اجرای بازی ها دارد.
تنظیمات بازی ها در سطح متوسط یا بالاتر در نظر گرفته شده اند.
رزلوشن صفحه نمایش 1920x1080 در نظر گرفته شده اند.
تنظیمات Anti-Aliasing مطابق 4xAA و 16xAF می باشد.
FPS: به معنای فریم در هر ثانیه می باشد. به طور کلی چشم انسان قادر به تشخیص 30 فریم در ثانیه است. اما هر چه نرخ فریم در تصاویر و بخصوص بازیهای ویدئویی بیشتر باشد، تصویری روان تر مشاهده خواهد شد که حتی به واقعی تر شدن حرکات شخصیت ها و اجسام در بازی نیز کمک خواهد کرد.